Foto:CDT
Ustavni sud je 27. decembra konačno informisao javnost da je odlučio da pokrene
postupak za ocjenu ustavnosti i zakonitosti Odluke o dopuni Statuta opštine Nikšić
kojom se uvodi “slava grada”.
Teško da iko može pohvaliti ažurnost Suda, budući da je CDT ovu inicijativu podnio
prije više od godinu i po dana, uz više puta ponovljene apele da Sud odluči po našoj
inicijativi.
Pasivnost Ustavnog suda ostavila je prostor da i druge opštine donose slične
diskriminatorne propise. Ohrabreni primjerom Nikšića, u Pljevljima su otišli i korak dalje,
namjeravajući da ukinu antifašistički praznik – dan oslobođenja, i zamijene ga
pravoslavnim vjerskim praznikom kao danom grada.
Odluke Ustavnog suda nijesu samo reakcija na već nastale probleme, već i alat za
uspostavljanje pravnih i društvenih standarda koji sprečavaju donošenje sličnih akata u
budućnosti. Njegova preventivna uloga od suštinskog je značaja za očuvanje ustavnih
vrijednosti, zaštitu ljudskih prava i očuvanje sekularnog karaktera države.
Zbog toga, izražavamo nadu da za donošenje odluke Ustavnom sudu neće biti potrebno
još godinu dana, već da će se ovo pitanje riješiti u najkraćem roku.
Ovaj zadatak ne bi trebalo da bude težak, budući da je Ustavni sud Republike Crne
Gore još 2005. godine utvrdio da uvođenje “krsne slave” u Statut opštine Herceg Novi
nije u saglasnosti sa Ustavom i zakonom. Tada je Sud ocijenio da je Skupština opštine
Herceg Novi osporenim aktima uvela svetkovanje krsne slave, čime je povrijedila
ustavni princip kojim se jamči sloboda ubjeđenja, savjesti i misli, te uvela vjerske običaje
u državne i druge institucije na području opštine Herceg Novi i time povrijedila ustavni
princip odvojenosti crkve od države.
U saopštenju Suda, naglasak je stavljen na proceduralne propuste, na koje je i CDT
ukazao – Skupština opštine Nikšić nije pribavila saglasnost Vlade prije donošenja
odluke, što je suprotno Zakonu o lokalnoj samoupravi. Međutim, problem je mnogo
dublji od procedure.
Uloga Ustavnog suda ne može i ne smije biti ograničena samo na proceduralna pitanja
– od njega očekujemo da bude garant jednakosti i pravde za sve građane.
CDT je uvjeren da je Skupština opštine Nikšić uvođenjem “slave grada” pripadnike
pravoslavne vjerske zajednice dovela u privilegovan položaj u odnosu na druge
građane – pripadnike drugih vjerskih zajednica i ateiste, i time povrijedila princip
jednakosti građana, njihovo pravo na slobodu vjeroispovijesti, kao i njihovo ustavno
pravo da budu zaštićeni od bilo kojeg akta posredne ili neposredne diskriminacije.
Očekujemo da će Ustavni sud Crne Gore uspjeti da se odupre pritiscima i željama
političkih aktera i da će donijeti odluku utemeljenu na ustavnim principima, pravnom
znanju i nepristrasnom razumijevanju pravde. Time će poslati poruku svim opštinama
koje razmatraju ili planiraju slične diskriminatorne mjere.
Njegova nezavisnost i sposobnost da odlučuje isključivo u interesu zaštite vladavine
prava i prava građana ključni su za očuvanje demokratskog poretka i povjerenja
građana u institucionalni okvir države.
Milica Kovačević, programska direktorica CDT-a
Autor:Radiotitograd.me
