Foto:Shutterstock
Nova studija koju su vodili istraživači sa Autonomnog univerziteta u Barseloni (UAB) u Španiji otkrila je da iz samo jedne kesice čaja vreba mikroplastika u jezivim kolilinama, odnosno da u svakom milimetru vode u koji si umoči filter, može da se oslobodi milijarde mikro i nanoplastičnih (MNPL) čestica.
“Ove brojke možda djeluju iznenađujuće visoke, ali su u skladu sa prethodnim istraživanjima, koja su proučavala kombinaciju plastike i visoke temeprature, kao što su posude za hranu stavljene u mikrotalasnu. To je otrežnjujući podsetnik na rasprostranjenost MNPL-a”, naveli su autori studije.
“Uspjeli smo da inovativno okarakterišemo ove zagađivače skupom najsavremenijih tehnika, što je veoma važno sredstvo za unapređenje istraživanja o njihovom mogućem uticaju na zdravlje ljudi”, rekao je mikrobiolog Alba Garsija-Rodriges iz UAB.
Ranije studije su izazvale zabrinutost u vezi sa količinom i potencijalnim uticajem na zdravlje sintetičkih čestica iz kesica čaja, a ovde su istraživači željeli da budu što je moguće detaljniji, koristeći izbor kesica čaja koje se prodaju komercijalno.
Korišćenje laserskih tehnika za mjerenje brzine i rasijanja svjetlosti dalo je veoma tačnu sliku hemijskih i fizičkih svojstava čestica oslobođenih iz kesica čaja.
Testirane su tri vrste kesica čaja. One napravljene prvenstveno od polipropilena oslobađale su oko 1,2 milijarde čestica po mililitru, u prosjeku veličine 136,7 nanometara. Celulozne kese oslobađaju u proseku 135 miliona čestica po mililitru, veličine oko 244 nanometra. Najlon-6 vrećice čaja obično su ispuštale 8,18 miliona čestica po mililitru, u prosjeku veličine 138,4 nanometra. Istraživači su takođe testirali kako čestice MNPL stupaju u interakciju sa ljudskim crijevnim ćelijama, otkrivši da su u ćelijama koje proizvode sluz nivoi apsorpcije dovoljni da plastika stigne do ćelijskog jezgra – korisno otkriće u smislu procjene uticaja plastike na zdravlje.
“Polimerni sastav MNPL-a značajno utiče na njihove biološke interakcije, što dovodi do različitog ciljanja i efekata na organe, tkiva i ćelije”, istakli su istraživači, a prenio je sciencealert.com.
“Ove razlike mogu rezultirati specifičnim obrascima akumulacije, profilima toksičnosti, imunološkim odgovorima i dugoročnim zdravstvenim efektima kao što su genotoksičnost i kancerogenost”.
Plastika, mikroplastika i zdravlje
Upotreba plastičnih materijala u savremenom društvu je sveprisutna, u svakom proizvodnom sektoru, zbog niza ključnih prednosti uključujući ekonomičnost, svestranost i jednostavnost, između ostalog.
Čak i u sektoru ambalaže za hranu, upotreba plastike je još uvijek slabo regulisana. Pritom, kako su naveli autori studije, zagađenje mikroplastikom je podjednako rasprostranjeno, kako u vazduhu, tako i u vodi i hrani.
Zabrinutost oko mogućih uticaja na ljudsko zdravlje počela je da se potvrđuje poslednjih godina, kada je i utvrđeno da su zdravstveni rizici povezani sa izlaganjem plastici, odnosno toksičnim hemikalijama koje se koriste kao njihovi aditivi i za njihovu razgradnju u mikro- (5 mm – 1 mm) i nanoplastiku (<1 mm).
Tim pozvao na dalja istraživanja
Istraživački tim poziva da se uradi više na standardizaciji upotrebe plastike u ambalaži za hranu kako bi se zaštitilo javno zdravlje. Iako ostaje mnoga pitanja o uticajima, sve više dokaza pokazuje da bi sve veće prisustvo sićušnih plastičnih čestica moglo da ugrozi ekosisteme i naše zdravlje.
“Eksperimenti s fokusom na biološke interakcije pokazali su da su ćelije crijeva, koje proizvode sluz imale najveći unos mikro i nanoplastike, pri čemu su čestice čak ušle u jezgro ćelije u kojoj se nalazi genetski materijal”, objasnili su istraživači, ističući očiglednu, ključnu ulogu koju ima crijevna sluz u “nošenju” plastike dublje u ljudsko tijelo.
“Potencijalne zdravstvene implikacije mikro/nanoplastike (MNPL) sve su više zabrinjavajuće”, naveli su autori studije, pozivajući na “dalja istraživanja rezultata koje može da ima na ljudsko zdrvalje hronična izloženost mikroplastici”.
Istraživanje je pokazalo i da čestice plastike mogu ući u mozak i testise, prenijeti se s trudne majke na nerođeno dijete, kao i da mogu da spriječe djelovanje antibiotika.
Izvor:DAN
