Foto:Pixabay
Nova studija identifikovala je 18 grupa genoma koji utiču na veličinu i oblik zuba od kojih čak 17 ranije nije bilo povezano sa tim našim osobinama, i pokazuje kako genetske varijacije utiču na dimenzije zuba u različitim etničkim grupama.
Jedna od varijacija u genu HS3ST3A1, mogla je biti naslijeđena od neandertalaca, smatra međunarodni tim naučnika. Pronađen je samo kod učesnika studije evropskog porekla, sa tanjim sjekutićima.
„Sada smo identifikovali brojne gene koji utiču na razvoj naših zuba, od kojih su neki odgovorni za razlike u tim osobinama među etničkim grupama“, kaže statistički genetičar Kaustub Adikari sa Univerzitetskog koledža u Londonu.
Tim je uporedio genetičke podatke sa mjerama zuba od ukupno 882 osobe u Kolumbiji, sa mješovitim evropskim, indijanskim i afričkim porijeklom. Naučnici su takođe analizirali i kako ključni geni utiču na razvoj zuba kod miševa kada su određeni geni bili prisutni, ili ne.
Osim što su otkrili vezu između HS3ST3A1 i veličine i oblika zuba, istraživači su otkrili da gen povezan sa oblikom zuba kod osoba koje potiču iz istočne Azije, poznat kao EDAR, ima specifične efekte na razvoj krunica uglavnom među Indijancima.
Još jedno otkriće iz studije povezano je sa genom PITX2 za koji je već poznato da utiče na rast zuba i oblik lica, a sada su istraživači uspjeli da pokažu da varijacije gena mogu da kontrolišu veličinu kutnjaka i njihov oblik i anatomiju, pa čak i oblik vilice.
Zbog kuvanih jela, zubi nam se smanjili
Savremeni ljudi imaju znatno manje zube od zuba mnogih naših predaka i drevnih rođaka. Ovo istraživanje nam govori više o tome kako su naši zubi evoluirali tokom milenijuma i kako su genetika i uticaji iz okoline mogli da u tome igraju važnu ulogu.
„Zubi nam mogu reći mnogo o ljudskoj evoluciji, jer su dobro očuvani drevni zubi posebno važni za arheologe, bacajući svjetlo na prekretnice kao što je period kada smo prešli na kuvanu hranu i kada su ljudski zubi počeli da se smanjuju“, kaže Adikari.
„Ali malo se zna o genetičkoj osnovi varijacija unutar moderne ljudske populacije o veličini i obliku zuba, dijelom zbog izazova u mjerenju zuba“, dodaju istraživači.
Naučnici su tek na početku kada je u pitanju proučavanje zuba kroz sliku gena uz analizu velikih količina bioloških podataka koji pokrivaju ne samo genetske varijacije, već i regulaciju gena, aktivaciju i proizvodnju proteina.
Pored praćenja oblika i veličine zuba kroz vrijeme, studije poput ove mogu pomoći u identifikaciji uzroka i potencijalnih tretmana za različite probleme sa zdravljem zuba – od kojih su mnogi povezani sa genima.
„Nadamo se da bi naši nalazi mogli biti korisni u medicinskom smislu, ako bi ljudi sa određenim stomatološkim problemima mogli da se podvrgnu genetičkim testovima kako bi pomogli u dijagnozi, ili ako bi se neke zubne anomalije mogle jednog dana liječiti genskim terapijama“, kaže genetičar Ćing Li sa Univerziteta Fudan u Kini.
Istraživanje je objavljeno u časopisu Current Biology.
Izvor:RTCG
