Ono o čemu konstantno pričam se potvrdilo i u ovom Izvještaju EK – primjena propisa je najproblematičnija a to dominantno zavisi od političke volje. U poslednjoj fazi EU integracija nije dovoljno samo donositi zakone i strategije. Očekuju se rezultati sprovođenja istih sa ciljem suštinskog unapređenja ambijenta u kojem živimo.
Formalno napredujemo na EU putu, što jeste dobro, i to prije svega zahvaljujući veoma napornom radu administracije odnosno pripremi zakona, podzakonskih akata, strategija i sl. i naravno jasnoj odlučnosti EU da nas pogura na tom putu.
Poboljšavaju se institucionalni kapaciteti u određenim segmentima sistema, ali sporije nego što bi trebalo.
Najveći izazovi su poglavlja 23 i 24 gdje je došlo do usporavanja (posebno je problematičan status poglavlja 24), poglavlje 12 (bezbjednost hrane, veterinarstvo i fitosanitarni nadzor), gdje imamo snižavanje ocjene i suštinski ozbiljan problem obezbjeđivanja neophodnih kapaciteta u toj oblasti, poglavlje 27 (životna sredina) koje je izuzetno kompleksno i u finansijskom i drugim aspektima.
Ono što veoma zabrinjava su opservacije u Izvještaju koje ukazuju na ono o čemu stalno pričam a to su opstrukcije vlasti u brojnim imenovanjima (Savjet AMU, Ustavni sud, Sudski i Tužilački savjet, Fiskalni savjet, Viceguverneri i Savjet Centralne banke i dr.).
Ozbiljno zabrinjava i značajno snižavanje ocjene u privremeno zatvorenom poglavlju 10 što predstavlja političku poruku da država nazaduje u oblasti slobode medija. Neophodno je obezbijediti adekvatnu primjenu “IBAR” zakona iz oblasti medija usvojenih 2024. i zaštititi nezavisnost medijskog regulatora. Treba pojačati i institucionalni odgovor na dezinformacije i govor mržnje, kako bi se obezbijedila sloboda medija, pluralizam i integritet informacionog prostora.
U ekonomskom dijelu se ističe ono što potenciram duži period a to je neophodnost ograničenja (smanjenja) budžetske potrošnje, održivog povećanja javnih prihoda, poštovanja fiskalnih pravila uz preispitivanje postojeće fiskalne politike i pripreme sveobuhvatne analize fiskalnih rizika.
Ukoliko nam je zaista cilj da budemo prva sljedeća članica EU, intenzitet sistemskih odnosno strukturnih reformi se mora značajno ubrzati. I naravno, potrebna je (p)rekompozicija na političkoj sceni jer ovako skrojena vlast je suštinska prepreka na putu neophodnog ubrzanja zahtjevnih reformi u poslednjoj i najkompleksnijoj fazi našeg EU integracionog puta.
Link objave:
