Foto:Shutterstock
Iako je Crna Gora zadržala status tranzitne države zabilježen je veliki broj migranata na teritoriji Crne Gore i značajan porast broja tražilaca azila, što izaziva zabrinutost i nesigiurnost naših građana. U Crnoj Gori je prepoznato i radno angažovanje migranata na određeni vremenski period, nakon čega se oni ilegalno transportuju u neku od država Evropske unije. Uloga turskih krijumčarskih mreža u aktivnostima krijumčarenja ljudi veoma je izražena u Crnoj Gori i regionu, navodi se u Izvještaju SOCTA 2024 – Procjena opasnosti od teškog i organizovanog kriminala u Crnoj Gori.
Naglašeno je da u Crnoj Gori nijesu registrovane organizovane kriminalne grupe koje se bave krijumčarenjem ljudi, već se time bave lokalne krijumčarske grupe i pojedinci koji djeluju na granicama sa susjednim državama i koje pružaju logistiku međunarodnim krijumčarskim mrežama u migrantskim operacijama.
Ove krijumčarske grupe uglavnom broje od pet do 15 članova, sa jasno definisanim ulogama i zaduženjima.
“Geopolitička dešavanja, kretanje migracija na globalnom nivou i ratna dešavanja u narednom periodu predstavljaće važne faktore prilikom migratornih kretanja. Naročitu zabrinutost i nesigurnost naših građana izaziva prisustvo velikog broja migranata na teritoriji Crne Gore i značajan porast broja tražilaca azila. Za Crnu Goru je karakteristično kontinuirano povećanje broja migranata koji tranzitiraju preko teritorije naše države, pa je zabilježen porast broja migranata, aktivnosti krijumčarenja i broja lica koja učestvuju u sprovođenju ove kriminalne aktivnosti”, ističe se u SOCTA-i.
Prepoznati su novi načini krijumčarenja prilikom tranzita kroz Crnu Goru koji su podrazumijevali kombinovanje legalnog prelaska na teritoriju Crne Gore (po osnovu rada), a sa ciljem tranzita, i nelegalnog prelaska uglavnom na teritoriju Bosne i Hercegovine, i dalje ka državama Evropske unije.
“Takođe, novi način krijumčarenja podrazumijeva ulazak migranata u Crnu Goru preko zvaničnog graničnog prelaza iz pravca Albanije i dalje kretanje kopnenim putem – pretežno autobusima do sjevernog dijela Crne Gore, gdje uz logističku podršku krijumčara ilegalano pređu državnu granicu u pravcu Bosne i Hercegovine. Glavna motivacija u sprovođenju ilegalnih migracija i krijumčarenja ljudi je isključivo finansijska korist za lica koja se bave navedenim aktivnostima, dok nacionalno i geografsko porijeklo nemaju nikakvog uticaja.
Kada je u pitanju nacionalna struktura migranata, uglavnom je riječ o licima koji su porijeklom iz Sjeverne Afrike, Eritreje, Indije, Pakistana, Nepala, Turske i Bangladeša.
Izražena uloga krijumčara iz Turske
U Crnoj Gori je prepoznato i radno angažovanje migranata na gradilištima, pretežno u primorskim gradovima na određeni vremenski period, nakon čega se oni ilegalno transportuju u neku od država Evropske unije uz odgovarajuću novčanu nadoknadu (pretežno se kreće u rasponu od 2.000 do 6.000 eura po osobi).
“Uloga turskih krijumčarskih mreža u aktivnostima krijumčarenja ljudi veoma je izražena u Crnoj Gori i regionu. Najčešće se podrazumijeva obezbjeđivanje tranzitnih viza za turske državljane koji legalno borave u Crnoj Gori, osnivanje privrednih društava u Crnoj Gori, u kojima kao osnivači figuriraju migranti iz Turske. Migranti nakon dolaska u Crnu Goru, za koji im nijesu potrebne vize, sa potvrdom o registrovanoj firmi u Crnoj Gori, prijavljuju privremeno boravište. Sa obezbijeđenim dokumentima (prijava boravišta i dokaz o vlasništvu firme) turski migranti apliciraju za tranzitne vize u ambasadama država Evropske unije, nakon čega (ukoliko ih dobiju) putuju prema državama krajnjim destinacijama”, ističe se u SOCTA-i.
Jedan od načina krijumčarenja je i korišćenje manjih brodova, morskom rutom iz Turske ili Crne Gore do Italije i Hrvatske, odakle se dalje prevoz obavlja kopnenim putem ka državama Evropske unije.
“Slučajevi krijumčarenja migranata kopnenim putem podrazumijevaju tranzit kroz Crnu Goru iz pravca Kosova i Albanije ka Hrvatskoj, i dalje ka krajnjoj destinaciji. Nakon uspješno realizovanog krijumčarenja, novac za učinjenu uslugu isplaćuju članovi porodice migranta”, piše u SOCTA-i.
Osim toga krijumčarenje se obavlja i preko redovnih avionskih linija, gdje nakon kratkog boravka u Crnoj Gori smještaj prethodno obezbijede krijumčari, migranti nastavljaju plovilima i jedrilicama kretanje ka Italiji i dalje ka željenoj destinaciji. Ovaj način krijumčarenja migranata zahtijeva angažovanje posade koja, nakon dolaska u Crnu Goru, preuzima jedrilice i druga plovila (ranije ih obezbijede kriminalne grupacije) koje su usidrene na području crnogorskog primorja i kojima nakon skrivanja migranta u unutrašnjosti plovila isplovljavaju u pravcu Italije.
“Još jedan od prepoznatih načina krijumčarenja je obezbjeđivanje migrantima viza država članica Evropske unije, pretežno Bugarske, koje koriste za legalni transport do željene destinacije. Cijena navedenih viza se kreće u rasponu od 1000 do 2000 eura po migrantu, ukoliko je riječ o obezbjeđivanju originalnih viza, odnosno od 3000 do 6000 eura po migrantu ukoliko je riječ o obezbjeđivanju falsifikovanih viza”, naglašeno u SOCTA-i.
U posljednje vrijeme primjetno je i nasilje nad migrantima – zlostavljanje, mučenje, iznude, otimanja novca i drugih predmeta, a koje se sprovod takođe migranti koji su uključena u aktivnost krijumčarenja.
Nedavno je takav slučaj zabilježen u podgoričkom naselju Zabjelo.
Porgorička policija je u oktobru uhapsila tri turska državljanina M.K. (26), G.T. (26) i A.C. (24) jer su u jednom stanu na Zabjelu držali mladića, stranog državljanina, starog 22 godine.
Oni se sumnjiče za protivpravno lišenje slobode u sticaju sa krivičnim djelom samovlašće.
“Osumnjičeni su fizički napali mladića dok su se nalazili u naselju Zabjelo, zahtijevajući od njega novac koji im je dugovao, nakon čega su ga protivno njegovoj volji smjestili u vozilo, odvezli ga na drugu lokaciju, gdje su ga, takođe protivno njegovoj volji držali zaključanog u stanu i fizički ga napadali. Oni će uz krivičnu prijavu biti privedeni postupajućem tužiocu na dalju nadležnost”, kazali su tada iz policije.
Peticija Pljevljaka: Država da se obračuna sa ilegalnim migrantima
Mještani Pljevalja uputili su peticiju Skupštini Opštine Pljevlja u kojoj traže da država Crna Gora, sa bezbjedonosnim strukturama, te zajedno sa vlastima Opštine Pljevlja, prekinu tranziciju i zatvore sve rute za ilegalno krijumčarenje migranata, na cijelom prostoru teritorije Opštine Pljevlja, prenijeli su mediji prije nekoliko dana.
Kako kažu, proteklih deset godina, pa do današnjeg dana, na prostoru, Opštine Pljevlja, posebno pograničnih područja, graničih prema Bosni i Hercegovini, “migrantske horde su na krvnički i brutalan način, provalili i opljačkali, preko stotinu kuća i pomoćnih objekata, pet kuća zapalili, štala i drugih pomoćnih objekata deset”.
Strah i panika je zavladala u pograničnim mjestima, naveli se u peticiji.
Aleksandra Obradović
Izvor:CDM
