Naučnici procjenjuju da bi rupa u ozonskom omotaču iznad Anktartika ove godine mogla da bude najmanja u prethodne tri decenije.
Mjerenje postepenog nestajanja gasa, u visokim slojevima atmosfere pokazuju da se, ove godine, nije otvorila onoliko koliko se to obično desi, javlja Bi-Bi-Si.
Kopernikus služba za posmatranje atmosfere (CAMS), koja radi pri Evropskoj uniji, navodi da je da je trenutno rupa upala manje površine nego što je prosjek za sredinu septembra. Rupa se trenutno nalazi daleko od tačke Južnog pola.
Stručnjaci pomenute službe, stacionirane u Redingu u Velikoj Britaniji, predviđaju da će se nivo ozona stabilizovati u narednom periodu, čak možda i povećati.
Ozon je molekul sastavljen od tri atoma kiseonika. Glavna uloga mu je filtriranje štetnih ultraljubičastih zraka. Ovaj gas se stalno stvara i razgrađuje u stratosferi, to jest na oko 20 do 30 kilometara iznad površine Zemlje.
Kada atmosfera nije zagađena, ovaj ciklus stvaranja i rastvaranja je uravnotežen. Jedinjenja koja sadrže hlor i brom, a rezultat su ljudskih aktivnosti, narušavaju tu finu ravnotežu, te utiču na manjak ozona, to jest tanjenje ozonskog omotača. Istanjenost omotača najuočljivija je iznad Antarktika svake godine u septembru i oktobru.
Montrealskim protokolom potpisanim 1987. godine zabranjena je upotreba i proizvodnja najštetnijih supstanci kako bi se situacija poboljšala.
Drugim riječima, situacija se mijenja drstično iz godine u godinu.
Uslovi za istanjivanje omotača iz godine u godinu stvaraju se čim Antarktik počne da ostavlja zimu za sobom. Hemijske reakcije koje utiču na uništavanje ozona u hladnoj sredini stratosfere pokreće povratak sunčevih zraka nakon hladnog perioda.
Naučnici kažu da iako su ove godine takvi procesi počeli ranije nego inače, naglo zagrijevanje za 20 do 30 stepeni u višim slojevima atmosfere ih je prekinulo.
Prošle godine na skupu Svjetske meteorološke organizacije o ovom problemu naučnici su ocjenili da bi oko 2060. godine mogao da se očekuje povratak na stanje u kojem je ozonski omotač bio prije sedamdesetih godina 20. vijeka.
Izvor: RTS, Bi-Bi-Si
